موريانه ها مهمترين آفات جنگلها و اماکن مسکونی مي باشند.بعضي گونه های این حشرات باعث خسارات زیادی در مناطق شهری و روستایی مي شوند. موريانه ها گاهي مواد غير سلولزي مثل كابل هاي برق، سيستم هاي علامت گذاري خط راه آهن، مدارهاي ارتباطي تلگراف و تلفن را تخريب کرده و از مواد پلاستيكي عبور می کنند تا به مواد سلولزی دست یابند
انواع موریانه ها
حدود 2300 گونه موريانه درجهان براساس صفات مورفولوژيك، بيولوژيك و فيزيولوژيك در 9 خانواده و 13 زير خانواده رده بندي شده اند. در ايران 7 جنس و 24 گونه شناسايي شده است، موريانه هايي كه در ايران خسارت ايجاد مي كنند متعلق به خانواده هاي زير مي باشند.
Rhinotermitidae
خصوصيت مهم اين خانواده وجود فونتانل (سوراخ غده پيشاني) و سه دندانه حاشيه اي در آرواره هاي بالاي سمت چپ طبقات كارگر و جنسي مي باشد. افراد اين خانواده اكثراً از چوب هاي مرطوب تغذيه مي كنند. مخرب ترين موريانه ها مانند Coptotermes formosanus Shiriki و Heterotermes indicola (Wasmann) در اين خانواده رده بندي شده اند.(Emerson,1950;Ahmad,1950)گونه هاي جنس هاي Psammotermes و Reticulitermes متعلق به اين خانواده مي باشد كه در ايران وجود دارد(غيورفر،1384).
افراد اين خانواده به موريانه هاي دروگر معروفند. موريانه هاي دروگر به طور عمده در مراتع زندگي كرده و افراد كارگر در گروه هاي ابتدايي يا راهروهاي بدون پوشش و در فرم هاي پيشرفته با ساختن راهروهاي پوشيده، ذرات گياهي را جمع آوري و به داخل لانه هايشان منتقل و در اطاقك هايي ذخيره مي كنند.(Harris,1967,1971& Roonwal,1970) گونه هاي جنس Anacanthotermes متعلق به اين خانواده مي باشد كه در ايران وجود دارد(غيورفر،1384).
افراد اين خانواده به موريانه هاي چوب خشك معروفند. كلني آن ها نسبتاً كوچك و معماري لانه ها نسبتاً ابتدايي بوده و در داخل چوب ساخته مي شود. هرلانه داراي چند دالان فرعي بوده و حداكثر چند صد موريانه در آن زندگي مي كند. موريانه هاي چوب خشك فاقد طبقة كارگر حقيقي مي باشند. موريانه Postelectrotermes pasniensis Akhtar متعلق به اين خانواده مي باشد كه در ايران وجود دارد(غيورفر،1384).
خانواده Termitidae از تکامل یافتهترین موریانهها میباشند که به موریانههای عالی معروفند و بیشترین تعداد گونه شناخته شده موریانهها مربوط به این خانواده است.افراد این خانواده دارای تنوع غذایی زیادی میباشند. به همین دلیل دارای اهمیت اقتصادی میباشند. حدود 80 درصد موریانههای خسارتزا در این گروه قرار میگیرند